Nếu bạn từng nhìn thấy một lưới hình vuông nơi bạn cần nhanh chóng tìm các con số theo thứ tự tăng dần, rất có thể đó là bảng Schulte. Nhìn bề ngoài, nó có vẻ đơn giản, nhưng đằng sau sự đơn giản ấy là một phương pháp đã được kiểm chứng qua nhiều thập kỷ trong lĩnh vực tâm lý học và giáo dục. Lịch sử của bảng bắt đầu từ giữa thế kỷ XX — với một thí nghiệm khoa học đã mở đường cho sự lan rộng của nó trên toàn thế giới.
Thoạt nhìn, đây có thể không giống một trò chơi theo nghĩa thông thường — không có đồ họa, không có luật chơi, không có đối thủ. Chỉ có một lưới và các con số. Nhưng chính sự đơn giản này lại là sức mạnh của nó. Bảng Schulte từ lâu đã trở thành một phần của thế giới trò chơi logic và được công nhận là một trong những bài tập hiệu quả nhất để rèn luyện sự tập trung. Để hiểu được giá trị của nó, hãy cùng quay lại với khởi nguồn ban đầu.
Lịch sử bảng Schulte
Bảng Schulte lần đầu tiên được đề xuất vào năm 1962 bởi bác sĩ tâm thần và nhà tâm lý học người Đức Walter Schulte. Ông sinh năm 1910 tại Frankfurt am Main và học y tại trường đại học ở quê nhà. Năm 1934, ông bảo vệ luận án tiến sĩ và sau đó tiếp tục hoạt động nghiên cứu dưới sự hướng dẫn của Hans Berger — người tiên phong trong lĩnh vực điện não đồ. Ông làm việc tại Jena, Wefil và Gütersloh, đảm nhiệm các vị trí lãnh đạo tại các cơ sở tâm thần học.
Vào những năm 1960, Schulte trở thành giáo sư và đứng đầu khoa thần kinh của trường đại học Tübingen. Từ năm 1965 đến 1967, ông lãnh đạo phân hội Đức của Liên đoàn Quốc tế Chống Động kinh (ILAE), và năm 1968 ông được bầu làm thành viên của Học viện Leopoldina — học viện khoa học lâu đời nhất tại Đức.
Ban đầu, bảng được tạo ra như một công cụ chẩn đoán tâm lý — không phải để chơi, mà để nghiên cứu sự ổn định chú ý ở bệnh nhân. Phương pháp này đơn giản, trực quan và rất hiệu quả trong việc đo lường mức độ tập trung, ngay cả khi mệt mỏi.
Những công bố đầu tiên mô tả phương pháp Schulte xuất hiện vào những năm 1960 trong giới khoa học Đức. Bài tập nhanh chóng lan rộng tới các phòng khám, nơi nó được sử dụng như một phần của chẩn đoán nhận thức. Sau đó, các nhà giáo dục và chuyên gia ngôn ngữ học tâm lý cũng bày tỏ sự quan tâm. Họ phát hiện ra rằng việc luyện tập đều đặn với bảng Schulte giúp cải thiện đáng kể khả năng tiếp nhận văn bản nhanh chóng — đặc biệt ở trẻ em và thanh thiếu niên gặp khó khăn trong học tập.
Dần dần, bảng Schulte vượt ra ngoài phạm vi nghiên cứu và được sử dụng trong giảng dạy cũng như trong thực tế hàng ngày. Nó được các giáo viên sử dụng trong trường học và cả các bác sĩ nhãn khoa — bao gồm cả trong huấn luyện tầm nhìn ngoại vi. Bảng này đặc biệt phổ biến trong các khóa học đọc nhanh: nó trở thành một công cụ cơ bản giúp mắt làm quen với việc đọc theo từng khối từ, thay vì từng chữ cái. Ngoài ra, nó còn được sử dụng như một cách nhanh chóng để đánh giá mức độ tập trung hiện tại — ví dụ trước giờ học hoặc trước khi thực hiện các nhiệm vụ nhận thức phức tạp.
Trải qua thời gian, bảng Schulte không chỉ giữ được tính thời sự mà còn được chuyển thể thành nhiều phiên bản kỹ thuật số. Ngay từ những năm 1990, các phiên bản máy tính đầu tiên đã xuất hiện — cho phép người dùng chọn kích thước lưới và đặt giới hạn thời gian. Ngày nay, những bài tập như vậy có sẵn trên điện thoại thông minh và máy tính bảng: ngoài các con số, còn có các bảng chứa chữ cái, ký hiệu, màu sắc và nhiều cấp độ độ khó khác nhau.
Những điều thú vị
- Tại một số trường học ở Đức, bảng Schulte được sử dụng trước giờ kiểm tra hoặc đầu mỗi tiết học — như một cách giúp học sinh nhanh chóng tập trung và lấy lại sự chú ý. Bài khởi động ngắn này giúp các em bước vào trạng thái học tập nhanh hơn.
- Sự phổ biến của bảng Schulte đã truyền cảm hứng cho nhiều người đam mê tổ chức các cuộc thi tốc độ không chính thức. Một số người chơi có thể hoàn thành bảng 5×5 cổ điển chỉ trong chưa đầy 5 giây — trên mạng có nhiều video minh chứng cho thành tích này, dù không có kỷ lục chính thức nào được công nhận.
- Bảng Schulte thường được sử dụng trong các khóa học đọc nhanh. Theo kinh nghiệm của các giảng viên, chỉ với 10–15 phút luyện tập mỗi ngày trong 2–3 tuần có thể giúp tăng tốc độ đọc lên trung bình từ 20–30 %. Dù những con số này chưa được chứng minh khoa học, hiệu quả của phương pháp đã được công nhận qua thực tiễn nhiều lần.
- Các tổ chức quân sự cũng quan tâm đến bảng Schulte. Ở một số quốc gia, nó được đưa vào các bài kiểm tra tuyển chọn phi công và kiểm soát viên không lưu — những nghề đòi hỏi phải chuyển đổi sự chú ý nhanh và xử lý thông tin thị giác hiệu quả.
- Có nhiều biến thể của bảng Schulte, mỗi loại tập trung vào việc phát triển một kỹ năng nhận thức cụ thể. Ví dụ, phiên bản Gorbov–Schulte sử dụng xen kẽ các số màu đỏ và đen — yêu cầu người chơi phải liên tục chuyển đổi chú ý giữa các màu. Trong một biến thể khác, số được thay bằng chữ cái — rất hữu ích trong luyện trí nhớ và nhận thức thị giác. Một dạng khác sử dụng các ô màu sắc khác nhau, làm tăng mức độ thử thách và khiến bài tập sinh động hơn nhiều.
Trải qua thời gian, bảng Schulte đã trở thành một bài tập kinh điển trong việc rèn luyện sự tập trung. Cấu trúc của nó không cần giải thích — chỉ cần một cái nhìn là đủ hiểu nguyên lý. Đây là một ví dụ hiếm hoi trong đó hình thức và chức năng kết hợp hoàn hảo. Bí quyết thành công của nó không chỉ nằm ở sự đơn giản mà còn ở lợi ích thực tế. Nó giúp bạn tập trung trước khi làm việc, giảm căng thẳng tinh thần hoặc nhanh chóng chuyển đổi giữa các nhiệm vụ. Chỉ cần vài phút mỗi ngày — và bạn sẽ cảm nhận sự cải thiện rõ rệt về khả năng tập trung. Hãy thử ngay — hoàn toàn miễn phí, không cần đăng ký!