بریج یک بازی کارتی فکری با پیشینهای غنی و شهرتی جهانی است. نام کامل آن بریج قراردادی است، اما در زبان محاورهای مدتهاست که شکل کوتاهتر – بریج – رایج شده است. پشت این نام، سیستم پیچیدهای از استراتژیها، محاسبات و همکاری دو نفره نهفته است. بریج تنها یک بازی محبوب نیست، بلکه به سرگرمیای فرهنگی برای علاقهمندان به منطق و تفکر استراتژیک تبدیل شده است.
امروزه بریج بهعنوان یک رشته ورزشی فکری در سطح جهانی شناخته میشود؛ با قوانینی مشخص، سیستم ردهبندی رسمی، مسابقات معتبر و هزاران باشگاه که در قالب فدراسیونهای ملی و بینالمللی سازماندهی شدهاند.
تاریخچهٔ بازی
تاریخ بریج به بازی کارتی ویست برمیگردد – بازیای که در قرن هجدهم در انگلستان رواج یافت. ویست بهعنوان پایهٔ بریج شناخته میشود: با وجود سادگی قوانین، این بازی شامل گرفتن ترفند (دست) و نشانههایی از همکاری بین بازیکنان بود – ویژگیهایی که بعدها به عناصر کلیدی بریج تبدیل شدند. بهمرور زمان، ویست پیچیدهتر شد. ابتدا انواع جدیدی با عناصر اعلان و انتخاب خال حکم پدید آمدند، و سپس سیستم پیچیدهتری از پیشنهادها شکل گرفت.
یکی از مراحل انتقال مهم، بازیای به نام «بیریچ» (biritch) بود (که در مطبوعات بریتانیا با عنوان «ویست روسی» نیز شناخته میشد). این نام از آنجا میآید که بازی از بالکان و ریوییِرای فرانسه وارد انگلستان شد؛ جایی که در میان بازیکنان روسزبان محبوب بود. افزون بر این، واژهٔ biritch احتمالاً از واژهٔ اسلاوی باستانی «بیرچ» بهمعنای منادی (کسی که بهصورت عمومی فرمانها را اعلام میکرد) گرفته شده است – که با سیستم اعلانها در بازی ارتباط نمادین دارد.
نام biritch برای نخستینبار در سال ۱۸۸۶ در نشریهٔ بریتانیایی The Field چاپ شد. این بازی در آن زمان مکانیزم مزایده، انتخاب خال حکم و تعهد به گرفتن تعداد مشخصی ترفند را در خود داشت – نوآوریهایی که آن را از ویست سنتی متمایز میکردند و پایهگذار عناصر کلیدی بریج مدرن شدند.
گام مهم بعدی، ظهور «بریج مزایدهای» در اوایل قرن بیستم بود. در این نسخه، پیشنهادها بهصورت نوبتی انجام میشد و بازیکنان برای نخستینبار موظف بودند قراردادی را اعلام کنند که باید انجامش دهند. این نسخه، ساختار ویست را حفظ کرده بود اما عناصر جدیدی از استراتژی و ارتباط بین شرکا را نیز وارد بازی کرد.
نقطهٔ عطف اصلی در سال ۱۹۲۵ رخ داد، زمانی که کارآفرین آمریکایی و علاقهمند به بازیهای کارتی، هارولد استیرلینگ وندربیلت، در جریان یک سفر دریایی، سیستم جدیدی از قوانین را پیشنهاد کرد. او ساختار بازی را بازطراحی کرد: مفهوم قرارداد را معرفی کرد، میان بازیهای کامل و جزئی تمایز قائل شد و سیستم امتیازدهی جدیدی را اعمال کرد. بدین ترتیب، بریج قراردادی بهوجود آمد – شکل امروزی بازی که نخست در آمریکا محبوب شد و سپس در سراسر جهان شناخته شد.
شکوفایی و پذیرش رسمی
در اوایل دههٔ ۱۹۳۰، بریج به یکی از پرطرفدارترین سرگرمیهای فکری در آمریکا تبدیل شد. در سال ۱۹۳۷، «لیگ بریج قراردادی آمریکا» (ACBL) تأسیس شد که تا به امروز مسئول برگزاری مسابقات، آموزش بازیکنان و انتشار ردهبندیها است. در اروپا نیز بریج رشد یافت: باشگاهها و تورنمنتها در فرانسه، بریتانیا، هلند و کشورهای دیگر شکل گرفتند.
در سال ۱۹۵۸، «فدراسیون جهانی بریج» (WBF) بنیانگذاری شد و اتحادیههای ملی دهها کشور را گرد هم آورد. از آن زمان، بریج بهعنوان ورزشی بینالمللی با ساختاری منظم، تقویم رسمی رقابتها، استانداردهای داوری و سیستم اعطای عناوین شناخته میشود.
بریج در شوروی و فضای پساشوروی
با وجود شهرتش بهعنوان «سرگرمی بورژوایی»، بریج در اتحاد جماهیر شوروی نیز جای خود را پیدا کرد – بهویژه در میان مهندسان، دانشمندان و دانشجویان. در دهههای ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰، این بازی در دانشگاهها، خوابگاهها، مؤسسات تحقیقاتی و باشگاههای علاقهمندان انجام میشد. هرچند بازی از وضعیت رسمی برخوردار نبود، اما محبوبیت خود را حفظ کرده بود: تحلیل بازیها در مجلات چاپ میشد و علاقه بهواسطهٔ نشستهای منظم و تورنمنتهای باشگاهی پابرجا بود.
پس از فروپاشی شوروی، بریج بهعنوان سرگرمیای فکری – بهویژه در شهرهای بزرگ – ادامه یافت و همچنان در چارچوب فدراسیونهای ملی کشورهای مستقل همسود توسعه مییابد.
حقایق جالب
- در سال ۱۹۲۹، مجلهٔ The Bridge World تأسیس شد – نخستین نشریهٔ حرفهای که بهطور کامل به بریج قراردادی اختصاص داشت. بنیانگذار آن، ایلی کالبرتسون، نقش مهمی در گسترش محبوبیت این بازی داشت.
- از سال ۱۹۹۵، بریج بهطور رسمی بهعنوان یک ورزش توسط کمیتهٔ بینالمللی المپیک (IOC) به رسمیت شناخته شده است – تنها بازی کارتی با چنین وضعیتی.
- در سال ۲۰۰۲، بریج وارد برنامهٔ «بازیهای جهانی ذهن» (WMSG) در لندن شد و در کنار شطرنج و گو – نمادهای تفکر استراتژیک – قرار گرفت.
- وارن بافت و بیل گیتس از طرفداران قدیمی بریج هستند. آنها بهطور منظم با یکدیگر بازی میکنند و معتقدند این بازی حافظه، تفکر راهبردی و کار گروهی را تقویت میکند.
- در بریج، ۶۳۵٬۰۱۳٬۵۵۹٬۶۰۰ حالت مختلف برای توزیع کارتها وجود دارد. این یعنی هر دست واقعاً منحصربهفرد است.
بریج تنها یک بازی کارتی نیست، بلکه یک شور فکری با تاریخی غنی است که از دورانها، کشورها و فرهنگها عبور کرده است. این بازی از یک تفریح اشرافی به یک ورزش ذهنی بینالمللی بدل شده است. به لطف عمق، تاریخ و غنای راهبردی خود، بریج همچنان نسلهای بازیکنان را در سراسر جهان – چه در پای میز بازی و چه فراتر از آن – به یکدیگر پیوند میدهد.
امروزه میتوانید بریج را بهصورت آنلاین و رایگان بازی کنید – در هر زمان و از هر جای دنیا. امتحان کنید – شاید این بازی همان چیزی باشد که به دنبالش بودید!